Türkiye, 2015 yılı başında dijital karasal yayına geçecek. Bu durum, sayıları 17 milyonu bulan uydu anteninin çöpe atılacağı anlamına geliyor.
Dijital karasal yayına 2015’te geçilecek olan Türkiye’de frekans planlaması dahilinde belirli illerde toplam 400 milyon TL maliyetle 800 adet verici anten kurulacak. 450 televizyon ve bin 100 civarında radyonun frekansa kavuşacağı yeni dönemde 17 milyon adet uydu anteni çöpe gidecek.

Televizyon ve radyolara frekans tahsisi amacı ile çıkarılan Radyo ve Televizyon Kuruluş ve Yayın Hizmetleri hakkındaki kanun 3 Mart 2011 tarihinde yürürlüğe girdi. Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) ve Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu'nun (BTK) bu alanda yaptıkları çalışmalarda son aşamasına geldi. Söz konusu kanunun geçici 4. maddesi’ne göre, Türkiye Cumhuriyeti 2015 yılı başında dijital karasal yayına geçmek zorunda. Ayrıca kanun Türkiye’de var olan yayıncılık politikasını da yeniden belirleyecek.

400 MİLYON TL MALİYET
2014’e kadar yapılacak çalışmalar ile birlikte 23’ü ulusal olmak üzere toplam 252 televizyon ve 36’sı ulusal olmak üzere toplam 1.090 radyonun frekans tahsisleri yapılacak. Frekans planlamasını yaptıran RTÜK ile aralarında Kanal D, Star TV, ATV, Kanal7, STV, FOX ve TV8’in de bulunduğu 16 yayıncı ortağın bulunduğu Anten A.Ş.’ye ortalama 400 milyon TL’ye mal olacak 800 adet verici anten kurulacak. Antenlerin satın alım ve kurulumunu sağlayacak olan Anten A.Ş., sistemin işletmesini de yürütecek. Dijital karasal yayıncılık ile birlikte Türkiye’deki 17 milyon adet uydu anteni de çatılardan kaldırılacak.

800 ADET VERİCİ ANTEN KURULACAK
Mobil Servis Sağlayıcı İş Adamları Derneği (MOBİLSAD) Yönetim Kurulu Üyesi Kubilay Erdoğan, özellikle frekans tahsisi konusunda piyasada bir hareketlilik başladığını belirtti. 1994 yılında kurulan RTÜK’ün kuruluş amacının, yayıncılık yapan kuruluşların frekans planlamasını yapmak olduğunun altını çizen Erdoğan, "Aradan geçen zaman içerisinde maalesef bu görevini yerine getirememiş, ancak çıkarılan kanun ile birlikte artık bu görevini yerine getirebilme imkanı bulacak" dedi.

RTÜK ve BTK’nın bu konuda bir konsensus içerisinde çalıştığını hatırlatan Kubilay Erdoğan, "Geçen yıl frekans tahsisi planlama ihalesi yapıldı. RTÜK ilgili planlama için Fransız bir yazılım firması ile anlaştı, firmaya dijital frekans planlaması’nı yaptırdı ve teslim aldı. Bu planlama doğrultusunda da Türkiye’nin tamamına 800 adet dijital karasal yayıncılık yapılmasına imkan sağlayacak verici anten kurulacak" şeklinde konuştu.

ANTENLER BAZ İSTASYONUOLABİLİR
Türkiye’de mevcut GSM şirketlerinin 60 bin adet baz istasyonu bulunduğunu ifade eden Kubilay Erdoğan, "Dijital karasal yayıncılık sürecinin tamamlanması için geriye iki adım kaldı. Bu adımlardan biri kurulacak olan 800 antenin satın alınması ve kurulması. Bu noktada iki alternatif karşımıza çıkıyor. Türkiye’deki mevcut baz istasyonlarına 800 verici monte edilebilir veya bu baz istasyonları kaldırılarak, yeni kurulacak 800 verici antenini GSM şirketlerinin de kullanması sağlanabilir. Şu sıralar RTÜK, BTK ve GSM şirketleri bu konular üzerinde görüşmelerini sürdürüyorlar" diye konuştu.

İkinci önemli konunun ise frekans tahsisi olduğunu söyleyen Erdoğan, "Türkiye’de 23’ü ulusal toplam 450 civarında televizyon kanalı uydudan yayın yapıyor. Bunun yanı sıra 1.090 adet radyo bulunuyor. Bunların hepsine bir planlama dahilinde frekans tahsisi yapılması gerekiyor. RTÜK frekans tahsisi için ihaleye çıkacak. Öncelik alım hakkı mevcut yayıncı kuruluşlarda olacak. Belirli bir bedel ile planlanmış olan bütün frekansların tahsisi gerçekleştirilecek. Dolayısıyla bu frekans tahsisi ile birlikte televizyon ve radyolar resmi olan frekanslarından yayın yapmaya başlayacaklar" dedi.

TÜPLÜ TV'LER YA ÇÖPE GİDECEK YA DA APARAT TAKILACAK
Dijital karasal yayına geçiş ile birlikte yayınları izleyebilmek için eski tüplü televizyonların değiştirilmesi gerektiğine veya sinyal alabilen set üstü kutu adı verilen bir aparat kullanılması gerektiğine dikkat çeken Erdoğan, Erdoğan, "Türkiye’de 17 milyon adet uydu anteni bulunuyor. Bu antenlerin hepsi bir takvim dahilinde kullanım dışı kalacak. Görüntü kirliliği de bu sayede ortadan kalkmış olacak. RTÜK, geçiş döneminde mevcut antenlerin sökülmesi için bir takvim belirleyecek ve o süre zarfında antenlerin çatılardan veya binalardan sökülmesi sağlanacak" dedi.

Frekans tahsisi ile birlikte tıpkı radyolarda olduğu gibi televizyonların da hiçbir bağlantı olmadan her yerde izlenebileceğini ifade eden Erdoğan, "Dijital karasal yayın olduğu için hem görüntü kalitesi hem de ses kalitesi çok yüksek olacak. Bunun yanı sıra televizyon ve radyolar yeni teknoloji ile birlikte tek frekanstan tüm ülkeye yayın yapma imkanı bulacak ve bölgesel yayıncılığa da kavuşmuş olacak. Yayıncılar kendilerini nerede, ne zaman ve kaç kişinin izledikleri bilgisine çok rahat ulaşabilecekler. Bu bilgi doğrultusunda da reklamları bölgesel olarak planlayabilecekler. Yeni dönem yayıncılığa ve iş dünyasına farklı bir anlayış getirirken, haberleşme, iletişim ve yayıncılık tek bir platform üzerinden yapılmasını sağlıyor" dedi.

YENİ İŞ FIRSATLARI YARATACAK
Dijital karasal yayının mobil cihazların kullanımını da teşvik edeceğini bildiren Kubilay Erdoğan, "Şu anda GSM şebekesi üzerinden mobil cihazlarımızda TV izleyebiliyor, radyo dinleyebiliyoruz. Bu yeni teknoloji ile birlikte mobil cihazlar dijital karasal yayın şebekesinden bu hizmeti alacaklar" dedi. Mobil kullanıcıların eğlence ve haberleşme hayatlarının farklılaşacağını söyleyen Erdoğan, yeni teknolojinin sektöre 100 milyon dolarlık yeni iş fırsatları yaratacağını kaydetti.

Anten gitti USB geldi
TÜRKİYE genelinde ücretsiz olarak izlenebilen karasal yayın, 300 milyon Euro’luk yatırımla yerini yüksek görüntü ve ses kalitesine sahip ‘sayısal karasal yayın’a bırakıyor. Herhangi bir antene gerek duymadan izlenebilecek sayısal karasal yayın, televizyon modeline bağlı olarak USB bellek boyutlarındaki bir aparat sayesinde seyredilecek.

TÜRKİYE’de ‘çubuk’, ‘kılçık’ veya ‘çatı anteni’ olarak tabir edilen alıcılarla izlenebilen karasal yayın, yerini antensiz ‘sayısal karasal yayına’ bırakıyor. Sayısal karasal yayınla birlikte 11’i yüksek çözünürlüklü (HD) olmak üzere toplamda 33 ulusal televizyon kanalı ücretsiz olarak izlenebilecek. ‘In-door reception’ (kapalı alan erişim) özelliği sayesinde evin dışında herhangi bir antene gerek duymadan sinyal alınmasına imkan tanıyan sayısal karasal yayın, USB bellek boyutlarındaki bir kutu sayesinde seyredilecek. ‘DVB-T 2 Embedded’ özelliği bulunan televizyonlar ise hiç bir aparata gerek duymadan bu yayına ulaşabilecek. Ancak televizyonunda bu özellik bulunmayanlar, fiyatları 50-100 lira arasında değişen aparatlarla sayısal yayını izleyebilecek.

300 MİLYON EURO YATIRIM
Turksat’a yaptığı 500 milyon dolarlık yatırımla iki uydu fırlatan devlet, sayısal yayının ihtiyaç duyduğu 300 milyon Euro’luk yatırım için özel sektöre ‘elini taşın altına koy’ dedi. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK) talebi doğrultusunda TRT ve özel televizyon kanallarının da ortağı olduğu Anten TV adında yeni bir şirket kurulduğunu anlatan Doğan TV Holding Teknik Grup Başkanı Hakan Tümer, “İhale tamamlandıktan sonra, yayının başlaması için Anten TV 300 milyon euroluk bir yatırım yapacak. İhale sonuçlandıktan 1.5 ay sonra sıralamaya giren kanallar analog yayınlarını kapatacak. 2013 yılı sonundan itibaren kademeli olarak dijital yayına geçilecek. 2015 Mart ayına kadar analog yayın bitecek” diye konuştu.


600 MİLYON LİRA KAZANACAK
ABD ve AB’nin de aynı yayın için gereken yatırımları devlet bütçesinden karşıladığını hatırlatan Hakan Tümer, şu değerlendirmeyi yaptı: “Sayısal yayın ihalesiyle birlikte devletin kasasına 600 milyon lira girecek. Karasal yayından boşalacak frekans da mobil operatör şirketlerinin 4G ihalesi için kullanılacak. Devlet burada gereçekleştireceği ihaleden de para kazanacak.”

Uydu kullanımı üçe katlanacak
SAYISAL karasal yayının ücretsiz kullanımı nedeniyle uydu yayınlarının tehlikeye girmeyeceğini savunan Türkiye Uydu Elektronik İletişim İş İnsanları Derneği (TUYAD) Başkanı Hayrettin Özaydın ise şunları söyledi: “Turksat 500 milyon dolarlık yatırımla 2 uydu fırlattı. 2014 yılında iki uydu da devreye girerek şu anki uydu kullanımını 3’e katlayacak. Her yıl 1.5 milyon kutunun yenilendiği Türkiye uydu sistemleri sektörü hem iç pazara hem de ihracatta büyüyor. Bugün 35 liraya uydu alıcısı alıp 3 bin kanal izleyebiliyorsunuz. Turksat kanal güncelleme sistemiyle artık bütün yeni çıkan kanallar, otomatik olarak uydudan güncelleniyor. Uydu kullanımı daha da kolay hale getiriliyor.” Çanak antenlerin yarattığı çirkin görüntünün ortadan kaldırılması ve doğru, uygulanabilir bir yöntem için çalışmalarını sürdürdüklerini ifade eden Hayrettin Özaydın, şöyle konuştu: “Türkiye olarak Dünya Uydu Birliği’nin başkanlığını yürütüyoruz. ‘Tek anten, tek kutu’ hedefimiz var. Fransa’da toplantı yaptık. Çanak antenler çatıya konup sigortalı olacak. Binalarda kurulacak olan sistemin doğru kişiler tarafından yapılıp yapılmadığını kontrol etmek için de çalışıyoruz. Ancak bugün ruhsat aşamasındaki binanın tv tesisatının onayını PTT yapıyor. Halbuki bunun artık sektörü temsil eden kurumlarca yapılması gerekiyor.”

100 evden 65’i uydu kullanıyor
* Her 100 evden 65’inde uydu sistemleri kullanılıyor.
* 2012 yılında 3 milyon 816 bin adet uydu alıcısı satıldı.
* 281 bin uydu alıcısı adedi ithal edildi.
* Türkiye’deki 17 üretici firma yılda 11 milyon uydu alıcısı üretiyor
* 48 ülkeye yıllık 430 milyon dolarlık ihracat yapılıyor
* Pazarın yüzde 80’ini yerli oyuncular temsil ediyor
* Her yıl 1.5 milyon kutu yenileniyor.
* Her yıl uydu kullanıcısı 1.8 milyon artıyor.
* Bu da her yıl 1.8 milyon kişi uyduya geçiyor.

İlk tercih Kanal D’nin
RTÜK, ulusal karasal sayısal televizyon yayın lisansı sıralama ihalesinin ilk gününde, genel yayın türünde HD yayın yapma lisansı alan 8 yayıncı kuruluş ile bu kuruluşların kumanda üzerindeki sıralamalarını belirledi. TRT kumandanın bir numarasında yeralırken Kanal D ise kumanda üzerinde sıralama için ilk tercih yapma hakkını kazandı. Dün düzenlenen ikinci ihalede ise 11 standart çözünürlüklü yayın tekniğiyle genel türde ulusal televizyon yayın lisansı için teklif verildi. Bugün ise 11 standart çözünürlüklü yayın tekniğiyle tematik türde ulusal televizyon yayın lisansı ve 3 yüksek çözünürlüklü yayın tekniğiyle tematik türde ulusal
televizyon yayın lisansı için teklifler alınacak.

Hareket halinde HD kalitesinde TV keyfi
Türkiye’nin yüzde 10’u karasal yayın izliyor.
Karasal sayısal yayın 1 kanalın kapladığı alana 8 kanalın sığmasını sağlıyor.
Türkiye’nin 370 noktasında, her kuruluşun kendisine ait birer vericisi varken, sayısal yayınla birlikte 370 noktada tek verici anten olacak.
Sayısal yayın, ücretsiz olmasının yanında hareketli ve kesintisiz sinyal alma özelliğine de sahip. Bu sayede otomobil ve otobüs yolculuklarında kesintisiz ve yüksek kalitede televizyon izlemek mümkün hale gelecek.
Alıcısı olmayan dizüstü bilgisayarlara takılacak USB sayesine artık her yerden TV izlenebilecek.

Dijital platformda yerli kullanılıyor
TÜRKİYE’de dijital uydu üretiminin hızla geliştiğini, D-Smart ve Dijitürk gibi dijital platformlarının 2010 yılından bu yana yerli üreticileri tercih etmeye başladığını belirten Hayrettin Özaydın, “Yaklaşık 5 milyon dijital platform kullanıcısı var. Bu platformlar da her geçen gün kullanıcı sayısını arttırıyor” diye konuştu.